Thứ Năm, 28 tháng 12, 2017

[Review Film] "The Tree Of Life" - Ai cũng đã từng có một cuộc đời như thế

The Tree Of Life - Ai cũng đã từng có một cuộc đời như thế






Nguồn: https://www.rogerebert.com/reviews/the-tree-of-life-2011

“The Tree Of Life” của đạo diễn Terrence Malick là một bộ phim mang tham vọng lớn và một sự khiêm tốn tận cùng. Ông cố gắng không ôm đồm tất cả sự tồn tại trong cuộc sống mà chỉ thu hẹp cái nhìn lại đến mức tối đa qua lăng kính của mình. Bộ phim duy nhất mà tôi thấy được con mắt liều lĩnh của tác giả là phim của Kubrick: “A Space Odyssey” vào năm 2001. Nhưng nó thiếu gợi nhắc về những sự tàn nhẫn trong cảm giác của con người. Từng có những đạo diễn khác biệt, khao khát muốn làm một kiệt tác, nhưng bây giờ chỉ còn lại một số. Và Malick thì vẫn còn nguyên đó những hoài bão của mình kể từ lần xuất hiện đầu tiên vào năm 1973.



Khi một bộ phim có thể ngay lập tức kết nối với những kinh nghiệm cá nhân của riêng tôi, không biết nữa, theo những cách rất lạ lùng, những biến cố chính trong “The Tree Of Life” đã phản ánh lại một khoảng thời gian sống và một nơi chốn trong tôi, dường như tôi đã ở đó và các chàng trai trong bộ phim đều là tôi. Nếu tôi bắt đầu làm một bộ phim về cuộc đời mình, và nếu tôi là thiên tài Malick thì nó sẽ chính là như thế. Các cảnh của ông miêu tả về cuộc sống thời thơ ấu tại một thị trấn thuộc trung du nước Mỹ, nơi cuộc sống chảy vào rồi lại chảy ra qua những ô cửa sổ để mở. Một người cha trung thành với sự kỷ luật, một người mẹ đầy ắp sự bao dung, là những ngày hè dài rong chơi và lười biếng, cùng với đó là những câu hỏi vội vã trong lặng cầm về ý nghĩa của vạn vật.


Ba cậu bé nhà O’Brien chìm trong ánh mặt trời, nghịch ngợm với những trò chơi, bị hoang mang bởi sự mập mờ của những bí mật người lớn, tràn đầy khát khao trưởng thành để khám phá ra bản thân mình là ai.

Trước đó, tôi đã viết rất nhiều những hướng đi mà bộ phim này gợi lên trong tôi về thời gian và không gian ấy. Về những bãi cỏ rộng. Về một thị trấn mà bằng cách nào đó, trong trí nhớ, luôn luôn hiện ra với một khung cảnh qua ống kính góc rộng. Về ngôi nhà không bao giờ khoá cửa. Về những bà mẹ trông chừng con cái của mình bằng cách nhìn qua cửa sổ. Về mùa hè nóng nực và buồn bã trong các buổi lễ nhà thờ, về những cuộc cãi vã của những người cha người mẹ, văng vẳng qua những ô cửa sổ mở ấy.

Xem bộ phim này, tôi nhớ đến ký ức của Ray Bradbury, một cậu bé thức dậy với âm thanh của Green Machine - một cái máy cắt cỏ cầm tay - từ bên ngoài cửa sổ vọng lại. Có lẽ bạn lớn lên tại một thành phố lớn, với những cánh cửa khoá chặt và điều hoà không khí ở khắp mọi nơi. Điều đó không hề quan trọng. Trừ khi chúng ta không may mắn, thì hầu hết chúng ta đều có một phần tuổi thơ giống nhau. Bởi chúng ta đều được bảo vệ bằng sự ngây thơ, trong sáng.



Như tôi đã đề cập đến gia đình O’Brien, tôi chợt nhận ra một chi tiết mà phim đã nói đúng: Cha mẹ được gọi là Ông O’Brien và Bà O’Brien. Đúng, cha mẹ của những đứa trẻ không bao giờ nghĩ đến cái tên của họ, và tên của bố mẹ bạn là những từ chỉ được sử dụng bởi người khác. Cha mẹ của bạn chính là Cha và Mẹ, họ định nghĩa sự tồn tại của bạn, và bạn mở ra những cảm xúc trong họ, vừa yên tĩnh nhưng cũng lại đầy lo lắng. Jack O’Brien đang lớn dần, rồi một ngày nào đó nó sẽ trở thành Ông O’Brien, nhưng sẽ không bao giờ giống như cha cậu.

Hiếm khi có một bộ phim lại làm nổi bật được một sự gắn kết chặt chẽ giữa đạo diễn và một nhà sản xuất phim, trong trường hợp này là Jack Fisk. Jack Fisk sinh ra cùng thời với tôi, ông lớn lên tại  Downstate Illinois, vì vậy chắc chắn ông biết rằng một chiếc cốc thân dài luôn được sử dụng cho nước chanh và trà đá vào cuối những năm 40. Tất cả những chi tiết của ông đều đúng, nhưng ở đây, ông lại thiết kế những gì phù hợp với bản thân vào cuộc sống của nhân vật. Còn điều khác biệt của Malick là đã tạo ra một cốt truyện không rõ ràng cho cả gia đình O’Brien. Bộ phim quyến rũ người xem bằng những ngày hè gãy vụn và những câu thoại đầy suy ngẫm.


Bộ phim là bức chân dung của cuộc sống hằng ngày, lấy cảm hứng từ những ký ức của Malick về quê hương Waco, Texas, nó bị giới hạn bởi hai điều không bao giờ giới hạn là: Không - thời gian và tâm linh. “The Tree Of Life” mang đầy cảm hứng về sự mở ra và phát triển của vũ trụ, sự xuất hiện của cuộc sống và sự tiến hoá của các loài ở mức độ tế bào hay còn gọi là vi mô. Quá trình này dẫn đến hiện tại, dẫn đến tất cả chúng ta. Chúng ta được tạo ra bởi Big Bang (lý thuyết được nhiều nhà thiên văn học tin rằng đó chính là nguyên nhân hình thành vũ trụ), trong suốt hàng triệu năm, các phân tử tự sinh sôi từ chính bản thân nó, cả bạn và tôi cũng thế.

Điều gì xảy ra sau đó? Trong những lời thì thầm khi vừa vào phim, ta nghe thấy “tự nhiên” và “tha thứ”. Chúng ta có được Tự nhiên như một sự ban tặng và rồi lại bị tước đoạt. Như việc một cậu con trai trong gia đình O’Brien chết đi. Hoặc như việc Jack O’Brien (Hunter McCracken) phát triển thành một người đàn ông trung niên (Sean Penn), ta cũng thấy được việc đó đã diễn ra như thế nào. Điều gì xảy ra tiếp theo? Đoạn kết của bộ phim là một cái nhìn về cuộc sống sau khi chết đi, đó là một khung cảnh hoang vắng, ở đó những con người im lặng, thành khẩn gặp gỡ và chào hỏi nhau. Tất cả đều được ngầm hiểu đó là khoảng thời gian đẹp đẽ nhất.


Một số người cho rằng nhân vật ông O’Brien (Brad Pitt, làm trong một phi hành đoàn, chưa bao giờ là một người đàn ông bình thường) quá nghiêm khắc và kỷ luật. Tôi thì không nghĩ vậy. Ông đang làm những điều ông cho là đúng, như ông đã từng được nuôi dạy như thế. Bà O’Brien (Jessica Chastain thủ vai, là một người vợ thanh lịch, dịu dàng) có nhẹ nhàng và thông cảm với các con hơn, nhưng người xem không cảm nhận được bà thấy chồng mình là người đàn ông tàn nhẫn. Có một sự thật là những đứa trẻ lúc nào cũng tức giận khi bị trừng phạt, và đương nhiên một đứa trẻ có thể bị đánh ngay trong bữa ăn tối vào năm 1950. Nhưng hãy lắng nghe cuộc nói chuyện nhanh giữa Jack và bố mình, “Đôi lúc cha đã từng rất nghiêm khắc với con” - Ông O’Brien nói. Jack trả lời rằng: “Đây là nhà của cha, cha có thể làm những gì cha muốn”. Jack đang bảo vệ cha cậu khỏi việc ông đang chống lại chính bản thân ông. Đó là cách mà bạn trưởng thành. Rồi tất cả cuộc đời đều qua nhanh trong một cái chớp mắt, được bao bọc bởi không gian lẫn thời gian không tưởng.

Roger Ebert
Dịch: Thuỷ Vũ

Related Articles

0 nhận xét:

Đăng nhận xét